نشست اسلام‌آباد؛ گفت‌وگوی سیاسی در سایه اختلاف‌ها

نشست دو روزه گروه‌های سیاسی افغانستان قرار است روزهای ۷ و ۸ میزان در اسلام‌آباد برگزار شود. منابع مطلع تأیید کرده‌اند که مقدمات این نشست پس از چندین تعویق فراهم شده و شماری از شرکت‌کنندگان مربوط به افغانستان به اسلام‌آباد رسیده‌اند. این نشست پیش‌تر سه‌بار لغو شده بود: ابتدا قرار بود در ۴ و ۵ جوزا برگزار شود، سپس به ۳ و ۴ سرطان موکول شد، و بار دیگر در ۳ و ۴ اسد به تعویق افتاد.

برگزارکنندگان این نشست، نهاد «زنان برای افغانستان» و «انستیتوت ثبات راهبردی آسیای جنوبی»، هدف آن را آغاز گفت‌وگوی منطقه‌ای میان رهبران افغانستانی و همتایان پاکستانی اعلام کرده‌اند. برنامه نشست شامل دو بخش است: یکی ویژه چهره‌های سیاسی افغانستان و دیگری مشترک با چهره‌های سیاسی و کارشناسان پاکستانی. تمرکز اصلی این گفت‌وگوها بر تقویت اعتماد، افزایش همکاری‌های منطقه‌ای و تأکید بر نقش زنان در آینده سیاسی افغانستان خواهد بود.

یکی از شرکت‌کنندگان که به اسلام‌آباد رسیده، در گفت‌وگویی غیررسمی اظهار داشته است: «ما امیدواریم این نشست بتواند صدای منتقدان افغانستانی را به گوش منطقه برساند، اما نگران فشارهای امنیتی و سیاسی هستیم که ممکن است مانع گفت‌وگوی واقعی شود.»

پیش از این، دلیل تعویق‌های مکرر این نشست، مخالفت طالبان با حضور چهره‌های منتقد مربوط به افغانستان عنوان شده بود. طالبان از حضور چهره‌هایی که از سوی اندیشکده مطالعات ثبات راهبردی آسیای جنوبی دعوت شده بودند، ابراز نارضایتی کرده و آن را تهدیدی علیه منافع خود دانسته‌اند. این موضع‌گیری باعث شده که فضای نشست از ابتدا با تنش و تردید همراه باشد.

زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا برای افغانستان، نیز در واکنشی تند، اقدام پاکستان برای میزبانی این نشست را «غیرمسئولانه و تأسف‌برانگیز» خوانده بود. او در یادداشتی نوشته بود: «شهروندان افغانستان حق دارند دیدگاه‌های سیاسی خود را داشته باشند، اما حمایت ظاهری پاکستان از آنان از طریق میزبانی نشست، اقدامی بسیار ناپخته، تحریک‌آمیز و نادرست است.»

با وجود این انتقادها، برگزارکنندگان امیدوارند نشست اسلام‌آباد بتواند زمینه‌ای برای گفت‌وگوی منطقه‌ای و طرح دیدگاه‌های متنوع درباره آینده افغانستان فراهم کند. با این حال، در غیاب اجماع داخلی، مخالفت طالبان و فضای پرتنش منطقه‌ای، چشم‌انداز عملی این نشست همچنان مبهم و شکننده به نظر می‌رسد.

peg5z